nieuws + foto/plaatje van de week
hoe ben je op mijn site gekomen
foto,plaatje/filmpje van de week
Nieuwe analyses van materiaal verzameld tijdens de Apollo 17-missie laten zien dat het inwendige van de maan veel meer water bevat dan gedacht. Dit geeft mogelijk een andere draai aan de ontstaansgeschiedenis van de maan.
In 2016 stuurt de Amerikaanse NASA een onbemande ruimtesonde naar de 'aardscheerder' 1999 RQ36 - een steenklomp van een kleine zeshonderd meter in middellijn die de aarde relatief dicht kan naderen. In 2020 zal de ruimtesonde met behulp van een robotarm 'bodemmonsters' van de planetoïde nemen, die drie jaar later teruggebracht worden op aarde voor laboratoriumonderzoek.
ESO's Very Large Telescope (VLT) en de ruimtesonde Cassini hebben gedetailleerder dan ooit een zeldzame storm in de atmosfeer van de planeet Saturnus waargenomen. De resultaten van het internationale onderzoek verschijnen deze week in het tijdschrift Science.
Een vijf jaar durend onderzoek aan 200.000 sterrenstelsels tot op afstanden van 7 miljard lichtjaar bevestigt dat donkere energie inderdaad de uitdijing van het heelal versnelt. Bij dit onderzoek is gebruik gemaakt van waarnemingen van NASA's Galaxy Evolution Explorer-satelliet en de Anglo-Australian Telescope in Australië.
NASA heeft een nieuwe interactieve website gemaakt waarin alle waarnemingen van eerdere en huidige maanmissies worden samengebracht. Het Moon Lunar Mapping Modeling Project is opgezet door NASA's Marshall Space Flight Center en biedt een on-line gereedschap aan iedereen - vakwetenschappers en liefhebbers - om grote aantallen maanfoto's te doorzoeken, te bekijken en te analyseren.
De Krabnevel in het sterrenbeeld Stier is het restant van een supernova die in 1054 werd gezien. In het hart van de nevel staat een pulsar, een sneldraaiende neutronenster met een zeer sterk magnetisch veld, die als een superdynamo energie in de nevel pompt die daardoor kan blijven stralen. Bijzonder aan de Krabnevel zijn de gamma-uitbarstingen die sinds 2009 kunnen worden waargenomen.
Dit najaar bezoekt een recent ontdekte komeet de binnenste regionen van ons zonnestelsel. Komeet Elenin (officiële aanduiding C/2010 X1) werd op 10 december vorig jaar ontdekt door de Rus Leonid Elenin, die daarbij gebruik maakte van een op afstand bestuurbare telescoop in New Mexico (VS). Op het moment van ontdekking was de komeet nog ongeveer 647 miljoen kilometer van de aarde verwijderd. Inmiddels is dat teruggelopen tot minder dan 275 miljoen kilometer.
De NASA-ruimtesonde Dawn nadert zijn eerste reisdoel: de grote planetoïde Vesta. Hij heeft nu drie maanden om de nog resterende afstand van ongeveer 1,2 miljoen kilometer te overbruggen. In die tijd zal de ruimtesonde met behulp van een ionenmotor, die geladen xenondeeltjes uitstoot, een spiraalvormige aanvliegroute volgen die hem op 16 juli in een baan om Vesta brengt.
Meer dan dertig jaar na hun lancering vanaf de aarde zijn de Amerikaanse Voyager-ruimtesondes de rand van ons zonnestelsel genaderd. En ze functioneren nog steeds.
Het SETI-instituut, dat zich bezighoudt met de zoektocht naar intelligent buitenaards leven, is in geldnood. Zodanig zelfs, dat zijn paradepaardje - de Allen Telescope Array (ATA) - voorlopig is stilgelegd.
Bij een experiment in de Large Hadron Collider, de grootste deeltjesversneller ter wereld, is mogelijk een glimp van het lang gezochte Higgs-deeltje opgevangen. Dat zou blijken uit een uitgelekt rapport.
Aan de hand van gegevens van de Amerikaanse satelliet GALEX hebben astronomen ontdekt waarom sommige van de zwaarste sterexplosies plaatsvinden in de allerkleinste sterrenstelsels. Dat komt doordat de zware sterren die in deze stelsels ontstaan tot het eind toe zwaar blijven, terwijl die in grote stelsels veel massa kwijtraken.
Een nieuw onderzoek naar het ontstaan van spiraalpatronen in sterrenstelsels zoals onze Melkweg zou grote gevolgen kunnen hebben voor de bestaande ideeën over de vorming van spiraalarmen.
Waarnemingen van de rotatie en baanbeweging van Titan, door onderzoekers van de Koninklijke Sterrenwacht van België, wijzen erop dat deze grote Saturnusmaan zich niet precies als een vast lichaam gedraagt. Zijn bewegingen wijzen erop dat zijn inwendige voor een belangrijk deel vloeibaar is.
Op de Kitt Peak-sterrenwacht in het zuiden van Arizona is de Nederlandse S5T-zonnetelescoop op zijn plaats gehesen, op een platform vlak naast de grote McMath Solar Telescope. De komende tien jaar zal het unieke instrument onderzoek doen aan het zwakke magneetveld van de zon.
De geringe massa en afmetingen van de planeet Mars zijn mogelijk veroorzaakt door het zwalkende gedrag van de reuzenplaneet Jupiter in de begindagen van het zonnestelsel. Dat blijkt uit gedetailleerde computersimulaties, uitgevoerd door een internationaal team van astronomen onder leiding van Kevin Walsh van het Planetary Science Institute in Tucson, Arizona.
Astronomen krijgen steeds meer inzicht in het ontstaan van zonnevlekken. Deze plekken op de zon lijken donker, omdat ze koeler zijn dan de rest van het zonsoppervlak. Bekend was al dat hun ontstaan verband houdt met intense magnetische velden op de zon, die de toevoer van hete materie uit het zonsinwendige hinderen. Door heel nauwkeurig naar de randen van zonnevlekken te kijken, zijn astronomen van een Zweedse en een Noorse universiteit nu meer te weten gekomen over hun structuur (Science, 2 juni).
|
Mercurius blijkt hoogst dynamisch te zijn - 09 mei 2009
Koelvloeistof Spitzer bijna op - 09 mei 2009
Bijzondere tegendraadse aardscheerder ontdekt - 09 mei 2009
Astro-comb zal de zoektocht naar aardachtige planeten een handje helpen - 09 mei 2009
Deel Russische stuwraket neergestort op huis - 09 mei 2009
Nucleaire brandstof voor ruimtesondes is bijna op - 08 mei 2009
Ruimtetelescoop viert verjaardag met prachtig spiraalstelsel - 05 mei 2009
Dwergstelsels vertonen langdurig vuurwerk - 05 mei 2009
Onbekend object bestookt de aarde met kosmische straling - 05 mei 2009
Mogelijk zwerven er zwarte gaten door de Melkweg heen - 02 mei 2009
Kosmisch vuurwerk in dwergstelsels houdt langer aan dan gedacht - 02 mei 2009
Bewijs voor vloeibare oceaan in maan Enceladus lijkt gevonden te zijn - 29 april 2009
Kometen brachten laatste ingrediënten voor het leven op aarde
- 29 april 2009
|
De atmosfeer van de planeet Mercurius, de interactie van haar magnetisch veld met de zonnewind en haar geologisch verleden vertonen een grotere mate van activiteit dan wetenschappers voorheen hebben gedacht, zo heeft de NASA parallel met publicaties in het wetenschappelijke vakblad Science laten weten. Bovendien heeft de Messenger-sonde een groot inslagbekken ontdekt, welke vernoemd is naar de beroemde Nederlandse schilder Rembrandt van Rijn. 
De primaire missie van de Spitzer Space Telescope staat op het punt te eindigen, nadat deze vijf-en-een-half jaar lang trouw de kosmos heeft afgespeurd met zijn gevoelige infrarode ogen. In de week van 12 mei zal de telescoop zijn voorraad vloeibare helium (waarmee de instrumenten koel gehouden worden) geheel verbruikt hebben. Als gevolg hiervan zal de Amerikaanse ruimtetelescoop langzaam gaan opwarmen, waardoor de gevoeligheid ernstig zal afnemen. 
Astronomen hebben een 2 tot 3 km grote asteroide ontdekt in een hoogst opmerkelijke omloopbaan. Deze asteroide draait namelijk in "verkeerde" richting rond de zon, oftewel in tegen overgestelde richting dan de planeten en het gros van de objecten in het zonnestelsel. Nu komt dit wel vaker voor (er zijn in totaal 20 van dit soort "retrograde" asteroiden bekend), maar wat deze asteroide bijzonder maakt is het feit dat deze extreem dicht in de buurt van de aarde kan komen! Dat betekent dat de asteroide eigenlijk al veel eerder ontdekt had moeten worden.
Terwijl de zoektocht naar aardachtige planeten nog steeds aan de gang is, is ook lasertechnologie een doordachte en haalbare mogelijkheid. Volgens onderzoekers van het Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics kan de ‘astro-comb’ minieme lichtsterktevarriaties veroorzaakt door een planeet immens snel weer tegeven. De astro-comb is een nieuw meetintrument in de observationele sterrenkunde, waarvan gedacht wordt dat he prestaties van bestaande spectografen met bijna honderd maal kan verbeteren. De eerste astro-comb zal eind 2009 geïnstalleerd worden op de Canarische eilanden. 
Een deel van een stuwraket van Russische makelij die de taak had om het ruimtevaartuig Progress op weg naar het internationale ruimtestation ISS te brengen is neergestort op het dak van een huis met twee verdiepingen in de in het zuiden van Siberië gelegen deelrepubliek Altaj. Het ruimteafval kwam afgelopen donderdagnacht terecht in het plaatsje Baranovka en zorgde ervoor dat er twee felle knallen te horen waren. Reddingswerkers en brandweermannen vonden even later een stuk metaal dat iets meer dan een meter groot was.
Het feit dat er in de afgelopen jaren schitterende opnamen op het aardoppervlak zijn ontvangen van objecten in de buitenste regionen van ons zonnestelsel hebben we te danken aan het overschot aan nucleaire isotopen dat afstamt uit de Koude Oorlog en ruimtesondes zoals Galileo en Cassini van energie voorziet. Nu deze voorraad gestaag slinkt, zal het niet meer lang moeten duren voordat men met een geschikt alternatief voor de dag komt, zeker nu blijkt dat het laatste deel van dit type brandstof naar verwachting in 2018 verbruikt zal worden. 
De Amerikaanse Galaxy Evolution Explorer heeft vorige week zijn zesde verjaardag mogen vieren. De relatief onbekende ruimtetelescoop bestudeert de vorm, helderheid, omvang en afstand van een groot aantal sterrenstelsels. Het doel van de missie is een beter beeld krijgen van de geschiedenis van de stervorming in het heelal. De Galaxy Evolution Explorer is de enige ruimtetelescoop die gevoelige ultraviolet-waarnemingen verricht. De zesde verjaardag van GALEX is gevierd met een schitterende opname van de Driehoeknevel, een relatief dichtbij spiraalstelsel.
Flitsen van stervorming in een sterrenstelsel worden vaak vergeleken met een vuurwerkshow: ze vinden plaats in een snel en furieus tempo en verlichten de omgeving voor een korte tijd, alvorens weer te doven. Nu heeft nieuw onderzoek uitgewezen dat deze "korte tijd" toch langer te duurt dan gedacht, zo blijkt uit opnames van enkele dwergstelsels die verricht zijn met de Hubble Space Telescope. Sterrenflitsen, intense periodes van stervorming, kunnen door het gehele sterrenstelsel bewegen en 100 keer langer duren dan gedacht.
Gegevens die afkomstig zijn van verschillende observatoria op het aardoppervlak en in de ruimte duiden op de aanwezigheid van een nabijgelegen object dat kosmische straling onze richting op stuurt. Onderzoekers die zich bezighouden met missies van de Fermi Space Telescope denken dat een onbekende pulsar die zich op een relatief kleine afstand van ons bevindt mogelijk de oorzaak is en elektronen en positronen naar de aarde uitstoot. Een andere, eigenaardigere verklaring is dat de deeltjes hun oorsprong hebben gevonden tijdens de annihilatie van donkere materie,
Het klinkt als de plot van een sci-fi film: immens grote zwarte gaten zwerven met een hoge snelheid doorheen ons melkwegstelsel en slikken alles dat ook maar wat te dichtbij komt op. In feite wijzen de nieuwe berekeningen die zijn gedaan door Ryan O’Leary en Avi Loeb erop dat wellicht honderden massieve zwarte gaten, overblijfselen van het vroege heelal, rondzwerven in ons sterrenstelsel. Voordat er paniek ontstaat: de aarde is veilig, want het dichtstbijzijnde zwart gat bevindt zich op enkele duizenden lichtjaren afstand. “Deze zwarte gaten zijn overblijfselen van de beginperiode van de Melkweg,” zei Loeb.
De ijspluimen die vanuit het relatief warme zuidpoolgebied van Enceladus, één van de grootste manen van planeet Saturnus, de ruimte ingespuwd worden vinden hun oorsprong met bijna volle zekerheid in een oceaan van vloeibaar water die zich onder het oppervlak van het object bevindt. De ruimtesonde Cassini van de ruimtevaartorganisatie NASA vloog op 9 oktober van het afgelopen jaar door één van de geisers die actief zijn op de maan en deed metingen aan het moleculaire gewicht van de chemicaliën die in het ijs dat uitgespuwd wordt te vinden zijn.
Kometen hebben ons altijd al gefascineerd. Een mysterieuze verschijning zou het ongenoegen van een hogere macht kunnen symboliseren of betekenen dat een veldslag gewonnen is door een bepaalde groep, maar tegenwoordig weten we wel beter. Toch hebben de ‘vuile sneeuwballen’ altijd onze interesse getrokken, zeker nu blijkt dat ze waarschijnlijkheid de laatste ingrediënten die benodigd waren voor de vorming van leven in de primordiale soep op aarde brachten, zo blijkt uit een studie van professor Akiva Bar-Nun van de Universiteit van Tel Aviv.